حذف معافیت مالیاتی برای جبران کسری بودجه؛ از پیشنهاد تا واقعیت

بودجه سال ۹۸ مانند تمام بودجه های سنواتی کل کشور پیش بینی می شود با کسری بودجه مواجه شود، یکی از دلایل کسری بودجه در سال آینده اعمال تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران بوده از این رو کارشناسان پیشنهاد حذف معافیت های مالیاتی را داده اند اما نمایندگان تاکید دارند بسیاری معافیت های مالیاتی قابلیت حذف را ندارند.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی خبرگزاری خانه ملت، بودجه سال ۹۸ به دلیل اعمال تحریم های اقتصادی آمریکا علیه ایران از حساسیت بیشتری برخوردار است از این رو شاهد بودیم که با تاکید مقام معظم رهبری و ارائه نکاتی لایحه بودجه برای چکش کاری بیشتر دوباره در هیات دولت مورد بررسی قرار گرفت و سپس به مجلس برای بررسی جزییات در کمیسیون های تخصصی و صحن علنی ارسال شد.

یکی از نکاتی که در لایحه بودجه سال ۹۸ وجود دارد کسری بودجه دولتاست که مورد توجه کارشناسان و منتقدان اقتصادی قرار گرفته، در بررسی های اولیه به نظر می رسد که علت اصلی کسری بودجه رویه های نامناسب وصول درآمدها باشد که دولت برای جبران آن به راهکارهایی چون افزایش سهم واگذاری دارایی های سرمایه ای و مالی در منابع عمومی و افزایش درآمدهای اختصاصی متوسل شده است.

حذف معافیت های مالیاتی ممکن نیست

هادی قوامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، با اشاره به کسری بودجه و تراز عملیاتی بودجه توضیح داد: تراز عملیاتی بودجه کشو، همیشه تاریخ منفی بوده است و این اتفاق تنها مربوط به بودجه سال ۹۸ نمی شود.

نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه ومحاسبات مجلس در توضیح تراز عملیاتی گفت: تراز عملیاتی در واقع اختلاف درآمد مالیاتی از بودجه کشور است و از آنجایی که همیشه درآمد مالیاتی ما کمتر از هزینه های بودجه بوده تراز عملیاتی کشور همواره منفی است.

نماینده مردم اسفراین در مجلس دهم شورای اسلامی با تاکید براینکه تحریم های آمریکا تاثیر مستقیمی بر تراز عملیاتی بودجه سال ۹۸ دارد، عنوان کرد: سال آینده فروش نفت یک میلیون بشکه در روز کمتر از سال ۹۷ خواهد بود و این اتفاق نتیجه تحریم های رئیس جمهور آمریکا است، در شرایطی که درآمد نفتی کشور کاهش پیدا می کند، درصد کسری بودجه بیشتر می شود.

این نماینده مجلس در خصوص پیشنهاد لغو معافیت مالیاتی و گمرکی، بیان داشت: امکان لغو معافیت های مالیاتی وجود ندارد، به طور مثال آیا می توان معافیت مالیاتی جانبازان و ایثارگران را حذف کرد، یا سال آینده به درآمد کشاورزان از جمله پسته و زعفران مالیات بست؟

قوامی تاکید کرد: جنس معافیت ها مالیاتی به نحوی است که امکان لغو آن وجود ندارد از سوی دیگر حتما دلایلی برای این معافیت ها وجود داشته و گرنه این موضوع قانون نمی شد، اعتقاد دارم که تحریم های ترامپ بر بودجه سال ۹۸ تاثیر گذار بوده است.

این عضو کمیسیون تلفیق بودجه سال ۹۸ گفت: متاسفانه نتوانسته ایم در یکصد سال گذشته وابستگی بودجه به نفت را کاهش دهیم و امروز با تحریم های نفتی با مشکل کسری بودجه و تراز منفی عملیاتی مواجه شده ایم.

براساس آنچه دولت به مجلس ارسال کرده است، میزان درآمدهای پیش بینی شده دولت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ کل کشور مبلغ ۲.۰۸۶.۷۵۵.۰۰۰ میلیون ریال است، که نسبت به قانون بودجه سال گذشته به میزان ۳.۵ درصد کاهش یافته است. در مقابل، مبلغ هزینه ها ۳.۲۰۶.۹۰۹.۰۴۱ میلیون ریال برآورد شده که در مقایسه با قانون بودجه سال ۹۷ به میزان ۹.۰۸ درصد افزایش پیدا کرده است.

برای آنکه تصویر دقیق تری از دخل و خرج کشور در هشت سال گذشته داشته باشید، در جدول شماره ۲ نسبت تغییرات درآمد و هزینه های سال های ۹۰ تا ۹۸ مقایسه می شود که حاکی از آن است که میزان تغییر در پیش بینی هزینه ها بیشتر از درآمد ها بوده است.

همان طور که این جدول بیان می کند، تغییر در هزینه های دولت در بودجه های مصوب سالیانه عمدتا بیشتر از تغییر در درآمد ها بوده است، و همان طور که نماینده مردم اسفراین بیان داشت هنگامی که هزینه ها از درآمدها بیشتر باشند تراز عملیاتی بودجه منفی شده و دولت با کسری بودجه مواجه می شود.

با توجه به اینکه میزان کسری بودجه در بودجه سال ۹۷ به نسبت سال ۹۶ کاهش ۲.۴ درصد را تجربه کرده است، پیش بینی می شود که کسری بودجه سال آینده به نسبت سال جاری ۴۳.۹ درصد افزایش پیدا کند و همان طور که نماینده تفرش، آشتیان و فراهان در مجلس بیان داشت، برای جبران کسری بودجه سه راه حل کلی از جمله افزایش درآمد ها، کاهش هزینه و استقراض داخلی و خارجی وجود دارد. برای برآورد افزایش یا کاهش درآمد و هزینه ها باید سهم درآمد ها از کل منابع عمومی و سهم هزینه ها از کل مصارف عمومی را در نظر گرفت.

بر همین اساس سهم درآمدها از مجموع منابع عمومی دولت در لایحه بودجه سال ۹۸ معادل ۵۱.۲ درصد است این سهم در قانون بودجه سال ۹۸ برابر ۵۵.۹ درصد بوده، از سوی دیگر سهم هزینه ها از کل مصارف عمومی دولت در لایحه معادل ۷۸.۶ درصد بوده که در مقایسه با سال گذشته (۷۶ درصد) اندکی افزایش پیدا کرده است.

بنابراین در لایحه بودجه سال ۹۸ سهم درآمد های از منابع عمومی دولت کاهش و سهم هزینه ها از مصارف عمومی افزایش یافته است .